۱۳۹۲ آبان ۱۳, دوشنبه

تكثير و تربيه ستروس


ميوهاي هميشه بهار به ميوهاي اطلاق ميشود که برگ هاي ان تا يک مدت زياد سبزوفعال بــماند اين ميوه به پيمانه زياد درســاحه مرطوب ونيمه مرطوب تربيه مي گردد وسپيشزهاي زياد دارد که در کشورما افغانستان درختان هميشه بهار تنها درولايت ننگرهار به قسم تجارتي تربيه ميشود درختان هميشه بهار به پيمانه کم در ولايات مختلف کشور مثلٲ کنړها، لغمان ،پکتيا، خوست وکندهار هم تربيه ميشود مگر شکل  تجارتي ندارد.
درختان هميشه بهار دراقتصاد کشورما رول مهم دارد.
به خاطريکه ميوهاي هميشه بهار درجهان انواع زياد دارد مگر تمام ان در افغانستان تربيه نمى گردد بخاطر همين در اين سيمنار به اندازه زياد ازان ميوهاي بحث مي شود که در افغانستان تربيه مي گردد.
تاريخچه
درباره تربيه سيتروس درافغانستان نوشته هاي قديمي نيست مگراين قدر معلوم ميشود که در ولايت ننگرهاردر ساحه کامي و بهسود ليموي خورد ونارنج از قديم تربيه ميشود به همين ترتيب از امروز تقريبا˝ 30 سال قبل در شهر جلال اباد دراغاز فصل بهار از طرف شعاعران افغان ميله بنام نارنج گل شروع شده بود به همين دليل اين ميوها در ميوهاي مشهور افغانستان شمرده ميشود باوجود اين که در ننگرهار ميوهاي سيتروس به شکل تجارتي  تربيه ميشود در مناطق ديگر هم نيز به شکل محلي  تربيه ميگردد مثلا˝ ولايت کندهار٬ درولسوالي كلان خوست کنرها ودربعضي مناطق ولايت لغمان بقسم غير تجارتي تربيه ميگردد دراين مناطق باغهاي ليمو ونارنج ديده ميشود. درافغانستان به پيمانه زياد وتجارتي تربيه سيتروس تنها د ولايت  ننگرهار از شروع پروژه کانال شروع شده است که حالا اقسام زياد ميوهاي سيتروس وبه پيمانه زياد دران تربيه ميشود
طبقه بندي هارتيکچري ستروس
ستروس به ديويژنEmbryophyta به سب ديويژن Angiospermae   ، به کلاس Dcotyledoneae  به اردر  Geraniales  وبه سب اردر Geraniinea ، به فاميل Rutaceae به جينس Citrus تعلق دارد . فاميل روتاسي داراي 7 سب فاميل است که ستروس به سب فاميل Aurantioideae  ارتباط مي گيرد. سب فاميل اورنتيودي داراي دو ترايب (Tribe ) است مانند کلاوسيني ((Clauseneae  وستريني ( Citrineae) . ستروس به ترايپ ستري وبه سب ترايب ستريني تعلق مي گيرد که سب ترايب ستريني 12 جنس دارد .که ستروس يکي از ين12 جنس است.    ستروس دريک ساحه وسيع که از شمال شرق هندوستان شروع ومرکزشمالي چين مي رسد وتا جنوب شرق (مرکز شمالي استراليا) ادامه مي يابد. از لحاظ شکل ظاهري و برخي خواص ديگر ميوه جات ستروس به چهار گروپ مختلف مانند مالته ، نارنج ، سنتره ، چکوتره وليمو تقسيم بندي شده اند. ميوه جات ستروس از ميوه جات ديگر به اساس دو خواص (1) اناتومي ميوه واندازه توليد ميوه هاي غير القاح شده وتعداد زياد جنين ها در تخم ها تفاوت دارند . (2) فرق ديگر ميوه ستروس از ميوه  جات ديگر طوري است که ميوه هاي ستروس پوست هاي ضخيم دارند که بخش خارجي ان رنگ زرد ويا نارنجي داشته که بنام فلاويد و( (Flavedo وبخش داخلي ان طبقه سفيد است که بنام البيدو (Albedo)     ياد مي گردد . در پوست ميووه هاي ستروس غده هاي مخصوص وجود داردکه روغن وشحم را توليد مي نمايند . قسمت قابل خوردن ميوه هاي ستروس پرده هاي زياد داردکه در احاطه هرپرده تعداد زياد ي) parthenocaepic ( توليد مي نمايند وبرخي تخم هاي ميوه چند جنينه مي با شند. هر گاه ميوه هاي ستروس از لحاظ جسامت مقايسه شود ،مالته ونارنج از کوچک متوسط تا متوسط ، ميوه هاي سنتره ازکوچک تا کوچک متوسط ، ميوه هاي چکوتره از متوسط کلان تا کلان ،ميوه ليمو کلان از متوسط تا کوچک وميوه هاي کوچک ليموازبسيارکوچک تا کوچک مي باشد. از لحاظ شکل بطور عموم مالته ونارنج شکل گرد ويا گرد نزديک داشته ،در حاليکه ميوه هاي سنتره گرد –پهن  (Oblate) ، ميوه هاي خوردچکوتره گرد نسباً طويل (Subglobose)  ،ميوه هاي ليمو کلان راس هاي دراز (Ellipsiod)  ،ميوه ليمو کوچک شکل تخم مرغ (Oval) راداشته ،ميوه هاي کلان چکوتره ناک مانند وياکج نسبتاً طويل (Pyriform)  مي باشد .
 از لحاظ رنگ ميوه هاي ستروس  رنگ هاي زرد خيره تا نارنجي سرخ ميداشته باشند.
به اساس خواص بالا وبرخي خواص ديگر گروپ هاي هارتيکلچري بطوري جداگانه بيان مي شود:
اول :ــ مالته ونارنج
رنگ برگهاي نارنج نسبت به رنگ برگهاي مالته سبز تاريکتر بوده ؛ نوک برگ نارنج تيز بوده وتنه برگ در از ترو بالهاي پهن دارد پوست ميوه نارنج نسبت به ميوه مالته درشتر ورنگ غليظ ترداشته داراي خاليگاهاي بوده که دران ها غده هاي ترشح کننده مواد شحمي نهفته است نيز وسطي داخلي ميوه نارنج
Medulla ) ) خالي بوده ومزه ميوه ترش وتلخ مانند است .
نارنج نسبت به مالته استعمال کم دارد چون درختان نارنج درمقابل هواي سرد مقاوم است  ، بنأ منحيث پايه مادري در وقت پيوند مورد استعمال قرارمي گيرند از گلهاي  نارنج عطر خوب ساخته ميشود درخت نارنج نسبت به مالته عمومأ قد درازتر داشته وراست نمومي نمايد .
الف- مالته :   مالته به 4 گروپ هارتيکلچري مختلف مانند مالته عادي ،شکري ، مالته رنگه ومالته ناول تقسيم بندي شده است .
(1)  مالته عادي :در شرق ميانه مالته عادي بنام مالته سفيد ياد مي شود زيرا که قسمت خوردني ميوه تقريبأ رنگ زرد مايل به سفيد دارد توليد اين مالته در جهان تقريبادو بر سوم توليد جهاني انواع مالته را تشکيل مي دهد .
(2)  مالته شکري : اين مالته در شرق ميانه بنام مالته غربي ياد مي شود چون اين مالته غير اسيدي وشکري است ، به اين اساس نسبت به مالته هاي ديگرزود تر به بازار عرضه مي گردد.
(3)  مالته رنگه : اين يک مالته مديترانه يي است ونسبت به مالته عادي به اساني شناخته مي شود ، زيرا بخش خوردني اين مالته رنگ گلابي وياسرخ دارد که ما اکثرأ انرا مالته لعل مي گوييم رنگ سرخ بخش خوردني اين مالته به پگمنت انتوسيانين
Anthocyanin ) ) مربوط است ، درحاليکه رنگ گلابي بخش خوردني چکوتره کوچک به پگمنت لايکوپين Lycopene) ) ارتباط مي گيرد که يک کروتينايد است هر چند که هواي محل گرم وخشک باشد قسمت خوردني اين ميوه رنگ خوب را انکشاف مي دهد ، وهر چند که ميوه در سايه قرارداشته باشد رنگ پوست خوبتر راتوليد مينمايد .
    
(4)  مالته ناول : فرق اين مالته از ديگر مالته ها درين است که اين مالته در قسمت توليد گل يعني در قسمت راس يک ساختمان به شکل ناف انسان دارد گرده مالته ناول زنده نيست بدين سبب است که ميوه ان بدون القاح توليد شده وتخم ندارد پوست اين ميوه به اساني از گوشت ان جدامي تواندو ميوه ان بامزه است .
درخت اين مالته در هواي بسيار گرم صحرايي حساسيت نشان مي دهد .
ب – نارنج : نارنج در ابتدا در شمال شرق هندوستان  بوجود امده است و بعدأ به شرق ميانه انتقال داده شده است ميوه اين درختان از لحاظ مزه نظر به انواع انها فرق داشته بطور مثال مزه هاي ترش ،تلخ ، شيرين وپيکه را ميتوان در ميوه هاي انهايافت . درختان نارنج نموي متراکم ويا غلو داشته ، برگهاي انها پهن ونوک تيز بوده ، رنگ ميوه تا اندازه پيکه بوده و پوست ان درشت مي باشد .اکثر درختان نارنج خار داشته که بالا شدن در انها به سختي صورت گرفته مي توان.
برخي درختان نارنج به قسم زينتي مورد  استفاده قرار مي گيرد از برگ اين درختان عطرهاي مختلف ساخته مي شود وهمچنان از پوست ميوه برخي انواع انها  روغن توليد شده مي تواند .

دوم – سنتره : سنتره را در اروپا مندرين
Mandarine) ) در امريکا تنجريز Tangerise ) ) ودر افغانستان بنام سنتره ياد مي شود پوست اکثريت اين ميوه نسبت به ميوه هاي ديگري ستروس به اساني از گوشت ان جدامي شود اکثريت درختان سنتره نسبت به درختان ستروس ديگر در برابر هواي سرد (9.4 درجه سانتي گراد )وگرم مقاومت بيشتردارند ميوه برخي انواع  سنتره ها بدون القاح توليد شده وتخم ندارد ، اماتوليد برخي  انوع ديگري ميوه ها به القاح ضرورت داشته و تخم دارند درختان سنتره نسبت به درختان مالته ونارنج کوچک تر بنظر مي رسند وبرگ هاي نسبتأ کوچک هم دارند. همچنان از پوست ميوهاي بعضي انواع انها عطرساخته ميشود.

سوم – چکوتره :  چکوتره به دو نوع است يکي چکوتره کلان
Pumelo)  ) و ديگري  چکوتره کوچک Grape fruit) ). منشا پيدايش چکوتره کلان ماليزياشرق هندوستان است بطور عموم ميوه چکوتره بطورتازه خورده مي شود ومزه چندان مطلوب نيست .
چکوتره کلان نسبت به چکوتره کوچک در مقابل هواي سرد زياد حساس است ميوه هاي برخي چکوتره هاي کلان رنگ گلابي وياسرخ دارد  که مربوط به پگمينت لايکوپن است  چکوتره کوچک شايد که درغرب اندونيزيا براي بار اول پيدا شده باشد درختان چکوتره نسبت به درختان ستروس ديگر داراي حجم زياد تر وبزرگتر مي باشند چکوتره کوچک براي نموي مناسب خود به حرارت نسبتأ بلند ضرورت دارد به همين سبب است در اقليم هاي خشک ومرطوب خوب نمومي نمايد ازلخاظ اقليمي به مالته نزديکي دارد چکوتره کوچک هم به شکل تازه خورده شده وهم از ان شربت ساخته مي شود گوشت ميوه هاي انها رنگه مي باشند .
چهارم- ليمو : ليموکلان از شرق هماليا منشا گرفته است درخت اين ميوه نموي فراخ ووسيع داشته وبسيار خارمي داشته باشد برگ هاي ان رنگ سبز پيکه داشته وبالهاي کوچک دارد گل هاي ان بشکل غنچه در طول سال توليد مي شود پوست ميوه به گوشت بسيار چسپيده است .
ليمو کوچک اصلاً از هندوستان منشاگرفته است  اين ميوه بسيار تيزابي بوده واز لحاظ ويتامين سي غني است تخم هاي اين ميوه يک جنينه است.
      
تکثير ستروس (
CITRUS  PROPAGATION)
تکثير ستروس با نهالي ها اغازمي شود. دربسياري محلات درختان ستروس مانند مالته ، سنتره ،ليمو وغيره بواسطه شاخچه پيوند و يا پندک پيوند بوجودمي ايند.
انتخاب محل براي رويانيدن ستروس :
در انتخاب محل براي رويانيدن ستروس دو موضوع خيلي مهم بايد مد نظر گرفته شود . اين دو موضوع عبارت اند از اقليم وخاک .
الف : - براي نموورشد ستروس بايد موضوع خاک به دقت مورد نظر گرفته شود . ريشه هاي ستروس حتي تا عمق 6 متر در خاک فرومي رود  و ساحه انتشار نموي ريشه هااز تنه به اطرف تا8 متر امکان پذير است .خاک هاي که دران ستروس کشت وياغرس ميگردد بايد عمق زياد داشته وقشر غيرقابل نفوذ براي اب در نزديک ساحه ريشه ها در تابستان صورت گرفته وباعث قلت هوادرساحه ريشه ها مي گردد که اين خود کمبود اکسيجن در ان ساحه به بار مي اورد . وياساحه ريشه ها در موسم خشک به قلت شديد اب دچار مي گردد . درخاک هاي که اب بخوبي نفوذ کرده نتواند ، اکثرأ درساحه ريشه ها نمک ها تجمع نموده که باعث کاهش وحاصل خواهد شد .
1- انتخاب تخم ها :
  تخم هاي بمنظور کشت انتخاب شوند که قوي وعاري از افات بوده .مقاوم در مقابل نيمتودها، کم ابي ، ومقاوم در برابر نمک ها باشند. تخم ها از ميوه هاي گنديده وفاسد شده انتخاب  نگردد، زيرا اين ميوه ها اکثرأ بافنجي فايتوفترا
Phytophthora)   )  ملوث اند . نهال هاي که از تخم هاي نارنج ترش   وليموي درشت rough lemon) ) بدست مي ايند نموي نسبتأ راست وقوي دارند ، درحاليکه نهال هاي که از تخم ها مالته وچکوتره کوچک حاصل مي شوند ، نموي فراخ داشته ودر نزديک زمين شاخه توليد مي نمايند که براي تربيه چنين درختان کار زياد ضرورت است .
بستر تخم    The seedbed  :
بستر تخم بايد در خاک که بخوبي ز هکشي شده وقابليت توليد نهالي هاي درجه اول را داشته باشد موقعيت پيدا کند . بهترين خاک براي بستر تخم لوم ريگي(
Sandy loam) بوده که اقلا30 سانتي متر عمق داشته باشند. کوشش شود که قوريه ستروس از باغ ستروس به فاصله دور موقعيت پيداکند تا از گزند افات در امان باشد .براي ابياري چنين بستر بايد اب کافي موجود باشد . برخي روياننده هابستر تخم در حال رويش را يک پوشش فوقاني ميدهند که نور افتاب بطور نسبي از ان نفوذ نموده بتواند . برخي ديگري رويش نهالي ها را در هواي باز اجرامي نمايند، مشروط براينکه افتاب محل خيلي ها سوزاننده نباشد، تابش 50 فيصدشعاع افتاب به نهال هاي  نوظهور کافي بنظر مي رسد ، به  شکل 7و8 نظراندازيد. براي جلو گيري از Damping off بايد در  سطح خاک قوريه محلول هايدرواکسي مرکيورک کلوروفينول پاش داده شود . ساحه مذکور بايد عاري از امراض وحشرات بوده واز صدمات هواي سرد محافظت شده بتواند .خاک حاصلخيز براي رويانيدن نهالي ها انتخاب شود . کوشش بعمل ايد تا همه ساله يک خاک جديد براي قوريه انتخاب گردد ودر خاک که سال قبل در ان نهالي ها تربيه شده اند ، خود داري گردد. هر گاه خاک پارساله براي قوريه انتخاب مي شود بايد عاري از قارچ هاگرديده وبا ميتايل بروماييد وياقارچ  کش هاي ديگر معامله گردد.
معامله نمودن خاک با مواد قارچي ويااب خيلي گرم سبب کاهش جذب مواد مانند جست ،فاسفورس ومس توسط نهال مي شود .بايد در صورت معامله خاک بامواد قارچ کش و يا اب گرم ، کود هاي ياد شده به خاک علاوه گردد  ويابالاي برگ هاي نهال ها محلول هاي جست ومس پاشيده شود . کود هاي حيواني ، نباتي وکيمياوي رامي توان در قوريه مورد نظر بکار برد. کود هاي ياد شده بايد چند هفته قبل از کشت تخم ها در زمين استعمال گردند.

2 – معامله نمودن تخم هابامواد ضد قارچ : هرگاتخم ها با اب که درجه حرارت ان 52 درجه سانتي گراد باشد براي 10 دقيقه معا مله شود اکثرقارچ ها از بين رفته وبه چنين تخم ها صدمه نمي رسد .علاوه بران ، براي از بين بردن قارچ ها مي توان از مواد کشنده قارچي که در بازار پيدامي شوند استفاده نمود.
کشت نهالي ها به قوريه دومي : درصورتيکه خطر هواي سرد موجود نباشد مي توان نهالي ها رادر فصل خزان ويابهار در زمين کاشت درقوريه عمومأ فاصله بين دو نبات 25 تا 30 سانتي متر وفاصله بين دو قطار 80 تا100 سانتي متر خواهد بود که نظربه نوع خيشاوه وطرز کشت فرق مي نمايد . نهالي ها به عمق بستر گرم کشت مي شود بعد از کشت ازاطراف نهالي ها سخت گرديده وبعدأ ابياري مي گردند .براي جلوگيري از خطر نمک ها بهتر است تا نهالي ها بالاي پشته جويچه شانده شوند . دربخش از ساقه که پيوند صورت خواهد گرفت ، بايد شاخچه هاي جانبي توليد نشود وياقبل از پندوک پيوند انهارا از بين برد . با پيچانيدن اين ساحه با کاغذ از رويش شاخچه هاي جانبي مي توان جلوگيري نمود ودر غير ان بايد شاخچه هاي جانبي اين ساحه متداوماً قطع گردند.

الف – جوانه زدن تخم ها :  درجه حرارت مناسب براي جوانه زدن اکثريت تخم هاي ستروس 31 تا 34 درجه سانتي گراد  تعيين شده است . وبطور عموم تخم هاي ستروس در حرارت 20 تا 35 درجه سانتي گراد  جوانه زده مي توانند .
تخم هاي ستروس مانند تخم هاي ميوه برگريز چنين دوره استراحت ندارد بناأ تخم ها قبل از جوانه زدن با معامله باهواي ضرورت ندارند .
پيوند نمودن نهالي ها درقوريه :
بطورعموم نهالي هاي ستروس توسط پندک پيوند تکثيرمي گردند.از انواع پيوند هاي ديگر نيز استفاده مي گردد اما چندان معمول نيست در پيوند نهالي هاي ستروس انتخاب پندوک Scion)  ) بسيار مهم است ساين که انتخاب مي شود بايد عاري از امراض وافات بوده واز درخت انتهاب شود که حاصل باکيفيت وياکميت داشته باشد .پندک وياساين بايد تقريبأ از نموي flush)  ) موسمي قبل انتخاب گردد.        
نوده هاي گرد وتوله مانند مورد استفاده قرار گرفته مي توانند ، اما بهتر است از نوده هاي گرد استفاده بعمل ايد کوشش شود تا نوده مورد پيوند از درختان قطع شود که خار نداشته باشند پندک هاي اين نوع نوده ها در صورت استعمال باعث درختان پيوند مي شود که بدون خار بوده وزود تر سر حاصل خواهند امد. همچنان ، هر گاه نوده پيوندي از بالا واطراف بالايي درخت قطع شود نسبت به نوده هاي که از داخل وياپائين درخت گرفته مي شوند درخت پيوند شده ان زود تر به ميوه دهي اغاز خواهد کرد بعد از انتخاب وقطع نوده بخاطر پندک پيوند بايد فورأ تيغه برگها وخار هاي ان دور گريده وتنها يک قسمت دنباله
Petiole ) ) بالاي نوده باقي گذاشته شود .
عمليه پيوند وقتي بالاي پايه مادري اجراگردد که محل پيوند درپايه مادري
Rootstock) ) به حدود يک  سانتي متر يک انچ ضخامت داشته باشد بهترين ضخامت  1/2 تا 3/4 انچ است در ضمن ان بايد کمبيم cambium) ) فعال بوده وپوست از ساقه به اساني جداشده بتواند هرگاه نهالي ها در بهار از بستر گرم به مزرعه انتقال وکشت شده باشند در ين صورت اکثرأ عمليه پيوند  در خزان همان سال صورت ميگيرد ودر صورت کوچک بودن زياد نهالي ها پندک پيوند در اواخر بهار سال اينده صورت مي گيرد برخي اوقات پندک پيوند در اواخر تابستان هم صورت مي گيرد، اما امکان دارد که هواي سرد زمستان خطري رامتوجه نهالي پيوند شده نمايد  نظر به تحقيقات که صورت گرفته است بهترين وقت پيوند در خزان است تا پندک پيوند در جريان زمستان در خواب بوده ودربهار به نموي خود اغاز نمايد .
بهترين طريقه پندک پيوند عبارت از تي
T) ) پيوند است تي مي تواند سر چپه وياسر راسته باشد اول پندک به طول يک ونيم سانتي متر 3/4to 1 inch) ) بواسطه يک چاقوي تيز که ضد عفوني شده باشد از نوده پندک که ضخامت ان به انداه پنسيل ويا اندکي کوچک تر باشد قطع مي گرد، پندک در ان جابجامي شود.
پندک پيوند که در اوخر تابستان ويااوايل خزان صورت مي گيرد در زمستان بحال استراحت باقي مي ماند بايد اين نوع پندک از خطر هواي سرد محافظت گردد ؛ قبل از فرا رسيدن زمستان اکثرأ باغداران محل پيوند شده را با خاک خشک مي پوشانند پندک از گزند سرما درامان باشد اين خاک بعد از سپري شدن هواي سرد دوباره دور مي گردد.
مراقبت از نهالي هاي پيوند شده در قوريه:
نهالي هاي پيوندشده در قوريه بايد مورد توجه قرار داده شوند علف هاي هرزه بايد وقتأ فوقتأدور گردد. در خزان خيشاوه کاهش مي يابد تا نهالي ها قبل از فرارسيدن هواي  سرد وشبنم مقاومت حاصل نمايد نظر به تحقيقات که صورت گرفته اگثرأ يک کود مخلوط به تناسب هاي 4-5 فيصد نايتروجن، 6-8 فيصد فاسفورک اسيد ودرصورت ضرورت 4-6 فيصد پوتاش در قوريه نهالي هاي پيوند شده ستروس استعمال مي گردد در يک فصل نمويي 3 بار کود داده مي شود استعمال اول قبل از اغاز نموي بهاري استعمال دومي در ماه جوزا وسومي در ماه اسد وياسنبله معمولا 500 تا 1500 پوند در يک ايکر درهر دوره استعمال مي گردد  براي استعمال کود اکثرأ به دو قطار نهال با ماشين جيچه هاي کوچک کشيده مي شود سپس کود مورد نظر در جويچه هاانداخته شده و بعد أ بالاي ان با دست وياماشين خاک انداخته مي شود از استعمال کود اضافي خوداري شود زيراکود زياد باعث نموي رشته يي شده وانساج ملايم ببار مي ايد.
طوريکه قبلا گفته شده ساين وقتأ فوقتأ با پايه موجود بسته گردد تا که يک نهال به تنه راست بوجود ايد وقتيکه قد نوده پيوند شده به 18-20 انچ برسد سپس نوک نهال قطع مي گردد تا چوکات درخت اغاز يابد برعلاوه تربيه ساين شاخچه هاي جانبي غير ضروري بايدوقتاً فوقتاً از پايه مادري ساين دور گردد وقتيکه نوده پيوند يک تنه قوي وباخودمتکي را انکشاف دهد بعداز ا ن پايه  اتکايي کشيده مي شود .
نوده پيوند ي عمومأ براي يکسال در قوريه باقي مانده تا نموي مناسب نمايد نهالي ها زماني براي غرس در محل دايمي شان ويا باغ از قوريه کشيده مي شوند که قطر ساقه پيوندي
Scion ) ) از بالاي پيوند تقريبأ به1-2 انچ برسد نهالي هاي پيوندي دو ساله ممکن است قطر بيشتري داشته باشند .

نوع کشت وفاصله :
غرس نهال هاي ستروس در باغ عمومأ به سيستم هاي مربع و مستطيل صورت ميگيرد در انکشاف وادي ننگرهار فاصله مروج  بين دو نهال ويا درخت 4 متر وفاصله بين دو قطار 6 متر تخمين شده است وغرس نهال ها به سيستم هاي مربع و مستطيل عملي مي گردد نظر به اقليم ،نوع خاک  وورايتي مي توان فاصله هاي ياد شده رازياد تر نمود در برخي ممالک اروپايي مانند امريکا ، فاصله بين د و درخت ودو قطار نارنج  ، مالته وسنتره را25 با25 فت تعيين نموده اند . وبه همين ترتيب فاصله بين دو درخت ودو قطارچکوتره را 35با 35 فت تعيين نموده . فاصله هاي نزديک تر منتج به سرحاصل امدن زود تر درخت شده ودر حاليكه فاصله هاي بيشتر منتج به سرحاصل امدن ناوقت تر درخت مي گردد .
غرس ومراقبت نهال هاي جوان در باغ   :
هرگاه وقت اجازه ميدهد زمينکه دران ستروس غرس مي گردد بايد قبل از غرس نهال هاي ستروس لااقل براي يک فصل نباتات ليگيومي کشت شود ونباتات مذکور درخزان درزمين قلبه ودسک  گردد تاخوب باخاک مخلوط گردد خاک که دران ستروس غرس مي شود خوب نرم بوده واماده براي غرس باشد بعد از ينکه باغ ستروس براي پذيرش نهالي ها اماده شد وموسم غرس فرا رسيدن نهالي هاي پيوند شده که از کيفيت خوب برخوردار باشند انتخاب مي گردد در محلات که خطر هواي سرد موجود نيست مي توان نهالي هاي ستروس رادر هر وقت از سال غرس کرد اما در مناطق مانند افغانستان که خطرهواي متصور است عمومأ نهال شاني در ماه دلو ويا در بهارغرس مي گردد .
زمين قوريه که نهال هاي ان اماده به انتقال در محل دايمي وبا باغ مي باشد يک يا دو روز قبل از کشيدن نهال هاي پيوندي ابياري مي گردد سپس نهال هاي پيوندي طوري از زمين کشيده مي شود که به طراف ريشه ها خاک مرطوب وبهم چسپيده موجودباشد ويابه عباره ديگر خاک ان  شکل توپ راداشته باشد وسپس بالوخ وياتار هاي نسبتأ پهن اطراف کلوله خاک بسته شده تا در جريان انتقال خاک از اطراف ريشه ها جدانگردد درزمين هاي ريگي معمولاّ ريشه هاي نهالي هاي کشيده شده از زمين بدون خاک بوده وبرهنه مي باشد اين نوع ريشه هاي بر هنه در مقابل هواي سرد وخشکي حساس بوده وبايد با پيچانيدن تکه مرطوب انهارا از خشکي وضرر هواي سرد  نجات داد.
نهال ها به همان عمق که درقوريه بودند در باغ بايد به همان عمق غرس گردند بعد از غرس در اطراف نهال يک ابگيره ويا ساحه تشت رقم براي ابياري ايجاد مي گردد درجريان غرس بايد چهار اطراف نهال بخوبي لگد شده تا پاکت هاي هواي در اطراف ريشه بميان نيايد  وکوشش بعمل ايد تا ريشه هادر جريان غرس قات نگردد هر گا ه پودر استخوان بخار داده شده موجود باشد بهتر خواهد بود تابه مقدار 2 پوند همراه با يک اندازه  خاک در اطراف ريشه ها انداخته شود از استعمال پودر استخوان خام وکود هاي نايتروجني دراطراف ريشه ها خود داري شود زيراباعث سوختاندن ريشه ها خواهد شد بعد از غرس نهال بايد فوراًابياري صورت گيرد وتا چسپيدن  نهال وقابليت اخذ مواد  غذايي از خاک بصورا درست بايد وقتأوفوقتأ ابياري صورت گيرد درخاک هاي کلى کشيدن چقوري براي غرس نهال به سيستم مروج حفر گرديده وعموماً از تخته کشت استفاده بعمل مي ايد .
هر گاه نهال ها درزمستان غرس مي گردند ، انهاممکن است دراواخر زمستان واوايل بهار به نموي فعال شروع نمايند درين وقت يک پوند کود بايد در اطراف نهال با خاک مخلوط گرديده ،  خاک اطراف نهال اندکي بلند تر از چقوري وياحوضچه اطراف نهال باشد . مي توان يک اندازه کود ديگر را به وقفه هاي بعدي استعمال نمود.
ابياري  (Irrigation)
ابياري  سيستمانيک در باغ ستروس صورت مي گيرد ، ولي ابياري در اوقات وخيم خيلي ها ارزشمند است . اقليم خشک وقلت اب خصوصاً در خزان ممکن است باعث ديختن زياد ميوه ها گرديده که نه تنها منتج به ضايعات حاصل خواهدشد . بلکه مقاومت نبات را در برابر هواي سرد تضعيف مي نمايد . قلت اب وخشکي در بهار ممکن است باعث جلوگيري ميوه گيري درخت گرديده ويا منتچ به ريختن ميوه هاي جوان وحتي برگ هاخواهد  شد . بهتر است درجريان نموي فعال ، خاصتاً در اوقات ياد  شده ابياري کافي به باغ ها ستروس صورت گرفته وبه درختان فر صت داده نشود که به چملکي
Wilting ) (  مواجه شوند . بطور عموم در هر مرتبه ابياري ، عمق اب در بالاي زمين به حدود 2تا 3 انچ صورت گيرد .اين ابياري خاصتاً در زمين هاي ريگي بايد تطبيق گردد . خا ک هاي سنگين ويابه عبارت ديگر خاک هاي کلى نسبت به خاک هاي ريگي مقدار اب بيشتر را در هر مرتبه ابياري مورد استفاده قرار مي دهد . عموما اب هاي که دارايP.P.M    1000  نمک اند براي ابياري مساعد مي باشند . ابهاي بابالاتر از 2000 P.P.M  نمک خيلي ها خطر ناک براي ابياري درختان ستروس است . در صورت که اب چاه براي ابياري مورد استفاده قرارمي گيرد، بايد اب ان وقتاً از لحاظ مقدارنمک تجزيه گردد.

انواع ابياري :
دند نمودن اب
Ridge or Beds Irrigation))
  در ين نوع ابياري عموماًدرختان ستروس در بالاي پشته ها ويا به عبارت ديگربالاي پلوان ها قرار مي داشته باشند ، ابياري در بين دو پلوان صورت گرفته واب دران محلات براي مدتي به شکل دند اب باقي مي ماند . اين نوع ابياري در شرايط امروزي چندان معمول نيست.
ابياري قطره يي ( Drip  Irrigation)  :
 در شرايط امروزي ، اين ابياري زيادمروج گرديد ه است ، خصوصأ در ساحات که اب وافربراي ابياري ميسرنيست . در ين نوع ابياري عمومأ اب از منبع اولي تا موقعيت درخت ها توسط پايپ هاي رابراي ويا فلزي جريان داده مي شود ، که اين خود ضايعات اب را کاهش ميدهد . وقت ومقدار اب که براي يک ساحه معين ضرورت است مي توان با استفاده از فرمول ذيل حل نمود:
 -  يک ايکر = 43560 فت مربع
-  يک ايکرانچ اب = تقريبأ 27000 گيلن 
 - طول از زمين باغ که بکاربرده مي شود
  - عرض ساحه مذکور

ابياري جويچه يي (
Furrow Irrigation)
اين طريقه ابياري نسبت به طريقه دند اب بيشتر مورد استقاده قرار داده مي شود .در ين طريق ابياري ،اب به دو طرف قطار ها با استفاده از جويچه ها با سرعت کم جريان داده مي شود تا خاکي ساحه ريشه هاي  درخت اب کافي را جذب نمايد .اما درخاک هاي ريگي ،اب بعوض ينکه توسط خاک اطراف درخت ها جذب شود،بيشتر بطراف پائين نفوذ نموده وضايع مي گردد. پايپ هاي که براي انتقال اب از منبع اولي الي ساحه زمين باغ بکار برده مي شوند ، بايد قطر نسبتاً فراخ داشته باشند ، زيرابه هر اندازه که قطر پايپ کوچک تر باشند ، بهمان اندازه مقاومت در برابر جريان اب بيشتر مي شود که در ين صورت يک قوه زياد تر به مصرف مي رسد تا اب بطرف جلو رانده شود . به همين ترتيب به هر اندازه که  ارتفاع ابدهي پايپ زياد تر مي گردد به همان اندازه مقدار بيشتر مواد سوخت مصرف خواهد شد . همچنان ، پايپ هاي جديد نسبت به پايپ هاي کهنه و فرسوده اصطکاک کمتر را در برابر جريان بوجود مي اورند و بايد پايپ هاي کهنه تجديد گردند.
خشاوه :در صورت امکان لااقل ساحه بين قطار هاي درختان حاصل دهنده جمع ويادست گرديده تا علف هاي هرزه از بين رفه ورقابت غذايي بين درختان وعلف هاي هرزه کاهش يابد ساحه اطراف درختان که بنا بر موجوديت شاخچه ها امکان جمع کردن انها موجود نيست بايد علف هاي هرزه با کتمن ويا بيل از بين برده شود ، اين عمل بر علاوه از بين بردن علف هاي هرزه زمينه را براي جذب بهتر هوا واب در خاک مساعد مي نمايد .
کشت نباتات پوشش
cover crops ) ) در بين قطار هاي درختان حاصل دهنده چندان صورت نمي گيرد ؛ زيرا شاخه هاي جانبي درختان در ين ساحه سايه افگننده وباعث تضعيف نموي نباتات پوششي مي گردد با وجودان در سالهاي قبل از حا صلدهي درختان ميتوان نباتات پوششي را در بين قطار هاي ستروس رويانيد .
  ا ستعمال کود : در باغ هاي ستروس خصوصأ در خاک هاي ريگي برعلاوه کود هاي عام مانند نايتروجن ، فاسفورس وپوتاسيم ، عناصر مانند منگنيز، مگنيزيم ، جست ، اهن مس ، وغيزه استعمال مي گردد .باوجودان کوشش مي شود تا استعمال کود ها بعد از تجزيه لابراتواري صورت گيرد.
خاک هاي الکلي که اکثريت خاک هاي افغانستان را تشکيل مي دهد داراي مقدار اضافي کلسيم کاربونيت
calcium carbonate )) است چنين خاک ها ممکن است بالاي موجوديت عناصر مانند  فاسفورس ، منگنيز ، جست ، واهن تاثير گذار باشد .  پائين اوردن پي اچ اين خاک  ها بنابر داشتن مقدارزياد کلسيم کاربونيت که بعضأ به 50 فيصد مي رسد خيلي ها مشکل است .
پي اچ بلند پر ابلم هاي را در جهت موجوديت عناصر مختلف ايجاد مي نمايد عناصر مس ، منگنيز، جست وبوران اکثرأ به شکل محلول پاشکي 
spray)) بالاي  درختان استعمال مي گردد کاهش اهن در خاک هاي الکلي بسيار معمول است که علايم کلوروسز chlorosis ) ) بالاي بر گهاي  جوان بمشاهد مي رسد .
موجوديت مقدار زياد کلسيم در خاک باعث کاهش اخذ پوتاشيم ومگنيزيم مي شود .
الف عناصر غذايي ومواد : 
نايتروجن – درافغانستان عموماً از کود يوريا که 44 فيصد نايتروجن
N)) دارد بمنظور رفع کبموداين عنصردر در ختان استفاده مي شود درمناطق که کود حيواني ويا سبزي در  ستروس باشد نيز استعمال مي گردند .
ب – فاسفورس-  اين عنصراکثرأ بشکل
P2O5  در خاک استعمال مي گردد استعمال کود هاي تريپل سوپرفاسفيت 44-45%P2O5) ) وسوپر فاسفيت 18-20%P2O5) ) در افغانستان معمول است علاوه بران ، بقاياي استخواني نيز مقدار وافرفاسفورس داردکه ميتوان از ان منحيث جبران عنصر فاسفورس استفاده نمود .
وقت استعمال کود : در ستروس معمولا اولين استعمال کود هاي کيمياوي خاصتاً نايتروجن در موقع ويااندکي قبل  از اغاز هر نموي جديد
flush) ) صورت مي گيرد در اکثر محلات سه بار در سال براي درختان صورت ستروس کود داده مي شود نموي برجسته در ختان ستروس سه بار در سال بخوبي بمشاهده مي رسد استعمال کود بهاري معمولادر اواخر دلو اندکي قبل از اغازنموي برجسته flushes ) )صورت مي گيرد استعمال کود تابستاني در ماه جوزا اندکي قبل از فلش تابستاني واستعمال کود خزاني در اواخر سنبله ويا اوايل ميزان مطابق به فلش خزاني صورت مي گيرد.
کود هاي کيمياوي راميتوان با استفاده از ماشين کود پاش در دوطرف درختان استعمال نمود اما در صورت موجوديت مرد کار بهتر است تا کود ها توسط دست در اطراف هر درخت به شکل پاشکي نسبتأ پهن استعمال گردد هر گاه کود در يک جري باريک انداخته شود ، ريشه هاي تغذيوي درختان در ساحه جري زياد تجمع مي نمايند که يک کار معقول بنظرنمي رسد.
تكثير و تربيه ستروس ( بخش دوم)
09.08.2008 10:20
شاخه بري  Pruning
در درختان ستروس نسبتأ شاخه بري کم صورت مي گيرد . نوع خاص شاخه بري در درختان شفتالو وسيب صورت ميگيرد دردرختان ستروس صورت عملي نمي گردد در ميوه جات برگريز اکثريت مواد غذاي اضافي در سيستم ريشه ذخيره مي گردد بنأ شاخه بري درختان ميوه برگريز در جريان استراحت صدمه ناچيزي به غذايي ذخيره  شده درخت خواهد نمود بر خلاف درختان ميوه برگريز دردرختان ستروس اکثريت غذاي اضافي دربرگها ، شاخچه ها twigs) ) وشاخه ها ذخيره مي گردد شاخه بري بيش از حد ضرورت اين درختان باعث مي شود که درخت نموي جديد ويافلش بهاري را به بهاي توليد ميوه ها انجام دهد شاخه بري درختان ستروس اکثرأ درجريان زمستان که مرد کار نسبتاً ارزان است عملي مي گردد مشروط براينکه زمستان خيلي سرد نباشد در شاخه بري درختان ستروس اول از همه بايد شاخه هاي خشک ومريض قطع گردند اين شاخه هاي خشک ومريض را مي توان درهر وقت از سال به استثناي وقت گلدهي دور نمود .
برعلاوه دور نمودن چوب هاي مرده ومريض ، کوشش شود تا شاخه هاي که درنزديک زمين قرار داشته وبراي خيشاوه وکود پاشي مزاحمت ايجاد مي نمايند نيز دور گردد . قطع شاخه ها طوري صورت گيرد که کدام درز درپوست پيدانشده وتا حد امکان از بيخ قطع گردد هر گاه قطر ساحه قابل قطع از 2 انچ زياد تر باشد بايد با مواد ويا رنگ هاي مخصوص شاخه بري پوشانيده شود . اين رنگ نبايد داراي محلل تخريش کننده باشد ، زيرا ممکن است سبب کشتن کمبيم  در ساحه شده از بوجو امدن کلس جهت ترميم زخم جلو گيري نمايد .
شاخچه هاي راست وابدار
Waterspouts) ) که دربالاي تنه و شاخه هاي بزرگ توليد مي شوند بايد از بين برده شوند . درختان  که بخوبي شاخه بري شده باشند عمومأ شکل خرمني داشته ، داخل ساحه درخت عاري از چوب هاي مرده ومريض بوده وخاليگاه  هاي هواي کافي ميداشته باشند.

  ج- توليد گل : در مناطق نيمه حاره در ماه قوس اعضاي گلي نشاٌت نموده و 6تا 12 هفته بعد از ان گل هاباز خواهند شد . درختان ستروس وگلها کاهش نموي بدني درزمستان دارند  ولي دوره استراحت ندارند .
ليمو نسبت به تمام سپيشيز هاي ديگر ستروس زياد تحت تاثير شرايط اقليمي قرار مي گيرد  .بطور مثال ، محلات که زمستان  ملايم دارند ، درختان ليمو در طول سال توليد گل مي نمايد واما در مناطق داراي زمستان سرد اند تنها در بهار توليد گل مي نمايد .

ب- نموي بدني : نوده هاي ستروس به حرارت 25 تا31  درجه سانتي گراد نموي سريع  نموده وبالاتر از حرارت 32 درجه سانتي گراد  نموي ان بطي مي شود . ريشه هاي ستروس به حرارت 25 تا 26 درجه سانتي گراد  به حد اعظمي خود مي رسد . وبا حرارت بلند تر از ان کاهش مي يابد . نموي ريشه ها ونوده ها به حرارت 37تا38 درجه سانتي گراد   بکلي توقف مي نمايد .

د- توليد ميوه : در مناطق نيمه حاره هر سال نموي بدني و توليد گل ها در بهار صورت مي گيرد . ولي تعداد کمي از گل ها ميوه ميد هند . توليد ميوه ها وحاصل تنها به تعد اد گل ها ارتباط ندارد، بلکه به نمو و انکشاف ميوه ها که 2 تا 4 ماه در برگيرد نيز تعلق مي گيرد . نموي تمام گرده ان به حرارت ياد شده گميت هاي زنده را توليد کرده نمي تواند . درميوه دهي ستروس عوامل  داخلي درخت ( ذخيره مواد غذاي ، مواد معدني ، توازن در بين هارمون هاي نباتي ) وعوامل اقليمي مانند حرارت ، باد ، رطوبت نسبتي، رطوبت خاک وامراض نقش دارند .
ريختن ميوه ها در ماه جوزا زياد تر به عوامل داخلي و شرايط اقليمي مربوط مي شود ، که قلت اب و هواي گرم نقش زياد دارند . خاصتاً زماني که حرارت به 40 درجه سانتي گراد   برسد .

ه- مار فولوژي ميوه : شرايط اقليمي بالاي شکل وضخامت پوست ميوه تاثير بارزدارد ميوه هاي که در رطوبت نسبتي بلند توليد شده باشند نسبت به ميوه هاي که در محيط خشک وگرم توليد شده اند پوست انها در اثر فشار کم مي شکند و ميوه ان بسيار اب مي داشته باشد . بهمين ترتيب ميوه هاي  مناطق نسبتاٌ  سرد نسبت به ميوه  هاي مناطق گرم پهن ترمي باشند .
و –نموي ميوه :   هرچند که حرارت محيط در جريان سال بلند تر باشد به همان اندازه نموي ميوه سريع تر صورت ميگيرد، اما به اندازه که خطري را براي نمو ميوه ايجاد نمايد . حرارت مناسب براي نموي ميوه ها 20تا 33 درجه سانتي گراد  است . برخي تحقيقات نشان داده است که با اضافه شدن حرارت 10 تا 30 درجه سانتي گراد  نموي ميوه افزايش مي يابند . حرارت هاي پايين تر وبالاتر تاثيرات مناسب ندارند.
اقليم وحفاظت از هواي سرد
عوامل اقليمي مهم در نزديک سطح زمين که بالاي درختان ستروس و ميوه دهي انها تاثير عمده دارند عبارتند از : حرارت ، شعاع افتاب ، طول روز ، باران ، باد ، گرد وغبار ، رطوبت نسبتي . در تمام عوامل اقليمي حرارت وانرژي با اهميت شمرده شده اند .
اول – حرارت : برعلاوه حرارت شعاع افتاب ، رطوبت نسبتي ، سرعت جريان هوا، موجوديت اب عوامل عمده اند که در کمبود اب تاثير مي نمايند برخي عوامل داخلي مانند مقاومت ستوماتا در برابر تبخير، حرارت انساج وغلظت اسموتييکي بالاي نبات وکم شدن اب ان تاثير دارد .
2- ساينس و تکنالوژي جلو گيري از هواي سرد
درسابق باغ هاي ستروس را توسط در دادن کاه ، مواد رابري سوختن ديزل در بخاري ها و ماشين هاي باد کن گرم مي نمودند . درقرن 20 باغ هاي ستروس را با ابياري از خطر سرما تا اندازه نجات مي دادند ، زيرا  ضررهواي سرد در رطوبت پايين محيط نسبت به رطوبت بلند محيط زياد است . حالا شناخته اقليمي رواج يافته است ودر رفع خطر سردي از ان استفاده بعمل مي ايد .
1- وقت اجراي جلو گيري از هواي سرد : هر گاه درجه حرارت باغ به صفر درجه سانتي گراد  رسيد باغ داربايد ماشين هاي بادي را که ارتفا بين 10تا 12 باشد استعمال نمايد هر گاه درجه حرارت باغ به 3.3 درجه سانتي گراد برسد بايد بخاري هاي تيلي چالان شوند به طور عموم درجه حرارت محيط باغ بايد از منفي 2.8 درجه سانتي گراد پائين نرود .
 اگر ماشين هاي بادي استعمال مي شوند بايد شروع وزش باد انها دريک ساعت 6 کيلو متر باشند در صورتيکه درجه حرارت محيط به منفي 4 درجه سانتي گراد خصوصأ دربهارامکان صدمه به برگها مسر مي گردد . 
 هر گاه درختان ستروس در اوايل بهار توسط هواي سرد متاثر شده باشند ؛ بايد اين نوع درختان به زودي ابياري شده وکود هاي نايتروجن دار ويک اندازه کود هاي کم مصرف بطور محلول بالاي درختان پاشيده شودوقتيکه نوده نو نموي شانر اتا يک حد ي تکميل کردند ، درين وقت قسمت متاثر شده بايد شاخه بري شوند و از حمله حشرات وفنگس ها بطور جدي جلوگيري بعمل ايد .
گرچه مقاومت ستروس در برابر هواي سرد به خواص ارثي انها مربوط است ، باوجود ان هر گاه حرارت روز به 15 درجه سانتي گراد وحرارت شب 4.4 سانتي گراد باشد در هواي سرد بعدي مقاومت حاصل مي نمايند .
در انتخاب محل براي رويانيدن ستروس حفاظت از سردي اهميت  اولي دارد اولين چيزي که مراعات شود عبارت زاهکشي هواي سرد است انکشاف هواي سرد اکثرأ مربوط به باختن حرارت از خاک است که بواسطه تشعشع اتموسفير بالاتر از ان صورت مي گيرد سپس خاک به  تدريج  حرارت  خود را از دست داده ودر نهايت امر هواي نزديک به زمين سرد گرديده ويک قشر هواي سرد در نزديک سطح زمين بوجدمي ايد اين هواي سرد نسبت به هواي گرم سنگين تر بوده  بطرف پائين تپه وبطرف نشيبي سراز ير ميگردد بدين صورت بايد باغ ستروس مجراي زاهکشي هواي سرد داشته و ممانعت در برابر ان موجود نباشد يعني ساحه هاي پايين تر کافي براي زاهکشي هواي از باغ ستروس بدسترس باشند خاک هاي ريگي خشک حرارت شان رابه سرعت در شب هاي سرد روشن مي بازند ولي موجوديت مهيامي نمايد برخي اوقات ممکن است محل باغ ستروس از زاهکشي خوبي هواي سرد برخوردار شود در ين صورت محل مذکور با سردي مواجه گرديد ه وخسارات راببار مي اورد .
حفاظت ابي بسيار مهم است باغ هاي ستروس که در نزديک دند هاي بزرگ اب قراردارند نسبت به باغ هاي ستروس که دروادي خشک قرار دارند به خطر سردي کمتر مواجه مي شوند دند هاوياجهيل هاي کم عمق در صورت مواجه شدن به باد هاي سرد ويا هواي سرد به سرعت درجه حرارت شان را از دست مي دهند درين صورت اين نوع محلات ابي خطرات سردي را از باغ هاي نزديک وموقعيت باغ در سمت جنوب وياجنوب شرق جهيل ويا دند بزرگ اب قرارداشته باشد در ين تااندازه
موقعيت باغ در محل مناسب قرار داشته وهواي سرد تاثير خطر ناک بالاي درختان نخواهد داشت .
  جدول
 
عوامل اقليمي – هواي سرد و تو پوگرافي : در هواي سرد همراه با باد ، در بالاي تپه ها هوا سرد بوده و در جاهاي پايين هوا گرم ميباشد در هواي سرد بدون وزش باد
radiation frist) ) در نزديک سطح زمين هوا سرد و بالاتر از ان هوا گرم تر ميباشد هر گاه 3 متر بالاتر از درخت ستروس جريان باد 6-8 کيلومتر در ساعت باشد ، در ين صورت هواي سرد تشعشعي واقع نمي شود . باغ هاي که در وقت هواي سرد به اندازه کافي ابياري شده باشند نسبت به باغ هاي که به قلت اب دچار اند پيمانه کم به خطر هواي سرد  مواجه مي شوند هر گاه به اثر تشنگي زياد حالت استراحت را اختيار نمايد ، درين صورت در برابر هواي سرد مقاومت اختيار مي نمايد .
ز- زيان هاي هواي گرم به ستروس : درجه حرارت 40 ويا بالاتر از ان به ميوه ها ، انساج وبرگ هاي ستروس صدمه مي رساند .
ورايتي هاي مختلف دربرابر هواي گرم تفاوت هاي متفاوت نشان مي دهند . بطور مثال، درخت هاي که برگ هاي انبوه دارند و ميوه هاي شان دربين برگ پنهان اند در برابر هواي گرم مقاوم اند هر گاه درجه حرارت محيط به 44 درجه سانتي گراد  برسد در ين وقت حرارت داخل ميوه تقريباٌ حرارت 35 درجه سانتي گراد ميداشته وبه پوست ميوه ضررمي رسد .
علامه ضرردر برگ هاي ستروس در موقع حرارت بلند عبارت از بين رفتن کلوروفيل بوده و تيغه برگ رنگ نصواري را اختيار مي نمايد .
3- طرق موثر جلوگير از هواي سرد :  
2- معلومات کافي هواشناسي : شعبات هواشناسي بايد معلومات لازم هواشناسي را خاصتاً در بهار وخزان بد سترس باغ داران قرار دهند علاوه بران باغداران بايد تر ماميتر ها را در باغ هاي شان نصب نمايند تا از حرارت يوميه معلومات داشته باشند .
محصول Harvesting of Fruits
درممالک پيشرفته قبل از برداشت محصول در خزان يک تعداد ميوه ها بطور اتفاقي از حصص مختلف باغ سيتروس جمع اوري گرديده وبه  لابراتوار جهت تجزيه فرستاده مي شود بعد از ينکه لابراتوار پختگي قانوني انراتائيد نمايد به جمع اوري محصول اقدام مي گردد در وقت جمع اوري بايد ميوه ها داراي فيصدي قابل ملاحظ جوس juice) ) مقدار کمي مواد جامد در جوس باشد ميوه هاي ستروس عمومأ در بکس هاي 50 کيلويي ويا کمتر جمع اوري مي شوند .
در اويل قبل از ظهر همينکه شبنم از بالاي درختان خشک گردد کار گران به جمع اوري محصول از درختان مي پردازد ميوه ها با قيچي هاي مخصوص باغباني از شاخچه  ها قطع مي گردند هرگاه ميوه ها بعد از برداشت محصول براي پروسس بکار روند درين صورت مي توان چنين ميوه ها را با دست وبدون قيچي از درخت قطع نمود درصورت که ميوه ها با دست از درخت چيده مي شوند کارگران بايد تعوض اينکه ميوه را مستقيماٌ بطرف خود کش نمايند ميوه رادر يک زاويه با شاخچه  تاب داده وسپس به تيزي تطرف پائين کش نمايند درصورت عدم دقت امکان دارد يک اندازه پوست ميوه از بين رفته که درين صورت اين محل بزودي فرسوده خواهد شد .
همينکه جمع اوري کننده ميوه را از درخت قطع نمايد وي انرادر خريطه که بالاي شانه خويش توسط يک تسمه
strap) ) اويزان نموده است مي داشته باشد خالي مي نمايد به شکل 51 مراجعه شود چون درختان ستروس نسبتاٌ بزرگ مي باشند ميوه هاي قسمت هاي بالاي درخت بايد با استفاده از زينه جمع اوري گردد چنين زينه ها عموماٌ سبک بوده ودروقت جمع اوري ميوه به درخت تکيه داده مي شوند به شکل 51 مراجعه شود .
ميوه چکوتره اکثراٌ بعد از جمع اوري از درختان به شکل تازه مورد استفاده قرار نمي گيرد بلکه به فابريکه برده مي شود تا تحت پروسس قرار گيرد ميوه هاي که تحت پروسس قرار داده مي شوند مي توان انها را باشور دادن درخت به سهولت از درخت به زمين انداخته واز زمين جمع اوري نمود ميوه هاي نارنج ومالته وسنتره باشور دادن درخت به سهولت از درخت نمي افتند وبايد بااستفاده از قيچي انهارااز درخت کند و بکس هاي پراز ميوه به لاري ها ويا به تراکتور ها بارمي شوند وبه ذخيره خانه انتقال داده مي شوند کوشش بعمل مي ايد تا تعداد بکس ها بالاي يکي ديگر از 4 بکس بيشتر نباشد .
وقتيکه ميوه ها به ذخيره خانه رسانده شدند انهارا از لاري ها ويا تراکتورها بوسيله دست ويا ماشين پائين مي نمايند هرگاه پوست ميوه هاي پايين شده بنابر عدم هواي سرد در فصل خزان هنوز سبز باشند انهارابه اطاق رنگ کاري انتقال مي دهند اين نوع ميوه ها در اطاق هاي رنگ کاري براي 24 ساعت قرار داده مي شوند رطوبت نسبتي اين اطاق درحدود 85 فيصد مي باشد درجريان رنگ کاري پکه ها دراطاق فعال مي باشند ايتلين
ethylene ) ) که قابليت از بين بردن رنگ سبز را از پوست ميوه دارد به غلظت بسيار کم بالاي ميوه ها پاشيده مي شود استعمال ايتلين بواسطه پمپ هاي که ايتلين رابه شکل قطره يي بسيار به اهستگي بالاي ميوه ها مي پاشد صورت مي گيرد به اطاق مذکور لااقل دو مرتبه دريک روز هوا جريان داده شود .
وقوع رنگ زرد ويا نارنجي درپوست ميوه هاي ستروس عمدتأ به ميان امدن هواي سرد خزاني صورت مي گيرد درارتفاعات پايين تر در مناطق حاره
tropics ) ) خاندان نارنج وياستروس هيچگاه رنگ غليظ نارنجي را بدست اورده نمي توانند زيرا مناطق مذکور فاقد هواي سرد اند که درين صورت رنگ سبز پوست ميوه از بين نمي رود درحاليکه ممکن است گوشت ميوه براي خوردن مساعد باشد .
در ين مناطق از ايتلين براي از بين بردن رنگ سبز پوست ميوه استفاده مي شود .
مابه اين نتيجه مي رسيم که سيتروس يکي ازميوه هاي مهم وبارزش مي باشد که از سالها بدين سؤ درافعانستان کشت ورفع حاصل مي گردد اين ميوه در اقتصاد کشورنقش مهم دارد اين ميوه درمناطق مرطوب ونيم مرطوب کشت مي گردد درخت ستروس در زينت وزيباي مناظردفاترشانده مي شود به اين دليل که هميشه سبزوبرگهاي خود را تايک مدت حفظ مي کند .

هیچ نظری موجود نیست:

ارسال یک نظر